Historyzm — nurt architektoniczny, łączący epoki 

Historyzm jest jednym z najciekawszych nurtów architektury. Łączący wiele stylów, rozpowszechniony na całym świecie. Z tego artykułu, dowiesz się czym się charakteryzował oraz poznasz jego przedstawicieli. 

Jak i kiedy powstał historyzm w architekturze? 

Do XVIII wieku architektura oraz sztuka odwzorowywały panujące zasady społeczne danego okresu. Po rewolucji francuskiej, która miała miejsce w latach 1789-1799, zaszło wiele zmian. Autorytet władzy, Kościoła i elit społecznych zaczął się załamywać po tym jak coraz głośniej i częściej mówiło się o prawach człowieka. Zaczęto patrzeć na przeszłość jak na coś inspirującego, coś z czego nadal można korzystać i wzorować się. Tym sposobem powstał historyzm. Ten XIX-wieczny nurt w architekturze opanował cały świat. Polegał na świadomym tworzeniu bardzo podobnych budowli z innych epok i stylów. 

To zainspirowanie przeszłością zapoczątkowało duże zainteresowanie dawną architekturą. Zaczęto badać, opisywać i określać wiek  budowli oraz oznaczać ramy czasowe wcześniejszych epok. Na podstawie tych badań powstał noestyle — neoromanizm, neogotyk, neorenesans i neobarok, czyli nowe odsłony romanizmu, gotyku, renesansu i baroku. 

Jak ewoluował historyzm? 

Historyzm miał trzy fazy. Początkowa faza to historyzm romantyczny trwający do około 1870 roku. Ten okres wypierał klasycyzm. Ówcześnie najprężniej rozwijały się neogotyk i styl arkadowy, które później zostały wyparte przez neorenesans. Kolejna faza to ścisły historyzm trwający w latach około 1870-1890. Właśnie w tym czasie preferowanym stylem był wspomniany wcześniej neorenesans. W ścisłym historyzmie odrzucono, akceptowalną wcześniej, swobodę łączenia stylów. Zaczęto tworzyć wzorniki oraz opisywać zasady i cechy neostylów. Trzecią fazą był późny historyzm, który odszedł od neorenesansu, a zaczął tworzyć neobarok. Po raz kolejny odrzucono wcześniejsze założenia i zaczęto od nowa łączyć style, pozwalać na swobodną interpretacje. Zaczęto stawiać na przepych, a dekoracje, które powstawały, były małym początkiem, rozwijającej się później secesji. 

Kilku przedstawicieli historyzmu 

• Edwin Oppler — niemiecki architekt żydowskiego pochodzenia, który tworzył głównie w stylu neogotyckim oraz neoromańskim. Jego znane projekty to synagoga Bergstrasse w Hanowerze czy Nowa Synagoga we Wrocławiu. 
• Eugène Viollet-le-Duc — francuski architekt, historyk sztuki i konserwator. Kierował restaurację zabytków między innymi Katedry Notre Dame w Paryżu i zajmował się badaniami architektury średniowiecznej. 
• Felix Gustav Otto Henrÿ — niemiecki architekt, mieszkający w Polsce, a dokładniej we Wrocławiu. Reprezentował późny historyzm. Zaprojektował m.in.pomnik Friedricha Schillera we Wrocławiu, wieżę widokową na Śnieżniku czy kościół ewangelicki w Wirku. 
• Gottfried Semper — niemiecki architekt, tworzący głównie w stylu neorenesansowym. Jego dzieła można podziwiać w Dreźnie, w Zurychu oraz Wiedniu. Niestety wiele z jego dzieł zostało zniszczonych np. Villa Rosa w Dreźnie, która została zniszczona w trakcie II wojny światowej. 
• Horace Walpole — angielski pisarz i arystokrata. Syn pierwszego premiera Wielkiej Brytanii. Był jednym z twórców gotycyzmu. 

Przykłady budowli powstałych w czasach historyzmu 

• Zamek Cesarski w Poznaniu, Polska — neoromanizm. 
• Kościół Wotywny w Wiedniu, Austria — neogotyk. 
• Ratusz w Bielsku-Białej, Polska — neorenesans. 
• Opera Garnier w Paryżu, Francja — neobarok. 
• Rezydencja królów Bawarii w Monachium, Niemcy — styl arkadowy.