Początki kina, zwanego też dziesiątą muzą, datujemy na rok 1895 r. Właśnie wtedy bracia August i Louis Lumiére zaprezentowali światu swój autorski wynalazek, jakim był kinematograf. Pierwsze filmy były nieme, a muzyka i dźwięk powszechnie pojawiły się w nich dopiero w latach 30 XX wieku.
Polscy kompozytorzy i złota era Hollywood
Bronisław Kaper przyszedł na świat w 1902 r w Warszawie. Był polskim kompozytorem o żydowskim pochodzeniu. Po porzuceniu studiów prawniczych zajął się wyłącznie muzyką. Wstąpił do Warszawskiego Konserwatorium i już jako student rozpoczął współpracę z kabaretami, dla których komponował utwory. Następnie wyjechał z Polski do Berlina a później do Paryża. Bronisław Kaper jest autorem muzyki do 150 hollywoodzkich filmów wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer. Był członkiem Amerykańskiej Akademii Filmowej. Twierdzi się, że wpłynął na dostrzeżenie w Stanach Zjednoczonych polskiej twórczości filmowej. Swoich sił w Hollywood próbował też słynny Henryk Wars (1902-1977), kompozytor pochodzenia żydowskiego. Najbardziej znanym filmem, do którego skomponował muzykę jest “Mój przyjaciel delfin”. Jego kompozycje można usłyszeć też w “The Big Heat” Fritza Langa oraz “Siedmiu ludzi do zabicia”. Wars był jednak przede wszystkim autorem polskich szlagierów i piosenek. Tworzył też muzykę do polskich produkcji, które stały się prawdziwymi przebojami. Należą do nich chociażby “Czy Lucyna to dziewczyna”, “Paweł i Gaweł”, “Piętro wyżej”.
Rozwój kina i kolejne piękne melodie
Kompozytorem, który znacząco wpłynął na rozwój i popularyzację muzyki elektronicznej w kraju był Włodzimierz Kotoński (1925-2014). Stał za sukcesem Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia, które propagowało muzykę elektroniczną. Kotoński pisał muzykę do filmów dla dzieci oraz dokumentalnych. Wśród nich można wymienić takie dzieła jak “Dom” (reż. Walerian Borowczyk) czy “Labirynt” (reż. Jan Lenica). Autorem piosenki z niezapomnianego serialu “Czterej pancerni i pies” jest Adam Walaciński (1928-2015). Napisał on też muzykę do takich projekcji Jerzego Kawalerowicza jak: “Faraon”, “Matka Joanna od Aniołów”, Śmierć prezydenta”, Prawdziwy koniec wojny”. Więcej o polskim kinie i jego twórcach przeczytasz na portalu kukulturze.pl.
Komeda Trzciński, Kilar, Preinser, Penderecki – legendy za życia
Krzysztof Komeda-Trzciński (1931-1969), choć z wykształcenia był lekarzem, to właśnie muzykę uczynił treścią swego życia. Był kompozytorem i pianistą jazzowym. Napisał muzykę do kilkudziesięciu filmów, z których najbardziej znanym jest “Dziecko Rosemary” (reż. Roman Polański). Jest też autorem muzyki do projekcji: “Niewinni czarodzieje” (reż. Andrzej Wajda), “Do widzenia do jutra” (reż. Janusz Morgenstern), “Nóż w wodzie”, “Matnia”, “Nieustraszeni pogromcy wampirów” (reż. Roman Polański). Wojciech Kilar (1932-2013) skomponował muzykę do prawie dwustu filmów. Tworzył ścieżki do wybitnych dzieł, reżyserowanych m.in. przez takie gwiazdy jak Andrzej Wajda, Roman Polański, Krzysztof Zanussi, Kazimierz Kutz. Zdobył nagrodę “ASCAP Award 1992”. Została mu ona przyznana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Kompozytorów, Autorów i Producentów. Nagrodą tą wyróżniono jego muzykę skomponowaną do “Draculi”. (reż. Francisa Ford Coppola). W Polsce utwory Kilara można usłyszeć m.in w “Przypadku” (reż. Krzysztof Kieślowski), Ziemi obiecanej (reż. Andrzej Wajda) oraz “Pianiście” (reż. Roman Polański). Muzykę do filmów pisał też we wczesnym momencie swojej twórczości Krzysztof Penderecki (1933-2020). Jego utwory brzmią w projekcjach: “Lśnienie” (reż. Stanley Kubrick), “Katyń” (reż. Andrzej Wajda). Wymieniając wybitnych twórców nie sposób ominąć Zbigniewa Preisnera (ur.1955). Skomponował on ścieżki np. do dzieł wyreżyserowanych przez Krzysztofa Kieślowskiego: “Trzy kolory”, “Podwójne życie Weroniki” czy Agnieszki Holland: “Europa, Europa”, „Tajemniczy ogród”.
