Każdy widz teatru, nawet taki, który ma za sobą tylko jeden spektakl, potrafi odtworzyć wygląd przestrzeni teatralnej mając świadomość, że jej podziały wszędzie są bardzo podobne. Najważniejszym punktem teatru jest scena, naprzeciwko sceny mieści się widownia, korytarze teatru prowadzące na widownię to foyer. Tam też znajdują się kawiarenki lub punkty gastronomii kawiarnianej i tak spędza się czas w trakcie antraktów.
Jak wygląda zaplecze teatru?
Zaplecze teatru to jedno z najbardziej mitycznych miejsc lokujących się w każdym obiekcie teatralnym. Prawdziwi pasjonaci dramatu są w stanie wiele poświęcić, by chociaż raz zakosztować atmosfery panującej na zapleczu w trakcie trwającej sztuki, a jeszcze lepiej podczas premiery. Na czym więc polega magia tego miejsca i co stanowi o jego wyjątkowości? Ludzie, scenografia, kostiumy, sławy aktorskie?
Zaplecze teatru zaczyna się tuż za kurtyną, a właściwie dwiema kurtynami. Jedną – uszytą z tkaniny – podnoszoną lub rozsuwaną i drugą żelazną, metalowo-azbestową, która odcina obie przestrzenie na dwa obszary, chroniąc jedną z nich przed żywiołem pożaru. W wielu teatrach dysponujących dużą sceną, pełni ona również funkcję magazynowania wielkogabarytowej scenografii, którą ukrywa się za wewnętrzną, czarną kurtyną lub rozstawia w “kieszeniach” sceny. Dużych obiektów scenograficznych, “grających” w aktualnym repertuarze raczej nie demontuje się i nie wynosi ze sceny, sprzyja to logistyce pracy, ale też pozwala na zachowanie scenografii w idealnym stanie.
Zaplecze teatru dla aktorów i obsługi spektaklu
Jedną z ważnych kryteriów oceny jakości pracy teatru tworzą garderoby, w których umieszcza się aktorów miejscowego zespołu oraz w razie konieczności przyjezdnego. Garderoba to miejsce, w którym aktor przygotowuje się do wyjścia na scenę, przebiera się w kostium, charakteryzuje i odpoczywa, czekając na swoją kolej. Garderoby są zwykle kilkuosobowe, z odrębnymi stanowiskami, na które składa się lustro, krzesło, czasem kanapa i oczywiście toaleta z prysznicem. Największe gwiazdy teatru mają przyporządkowaną zawsze tę samą garderobę, w której mogą się zadomowić. W garderobach garderobiane przygotowują dla aktorów kostiumy i pomagają im w “przebiórkach”.
Na zaplecze teatru składają się również różnego rodzaju pracownie i warsztaty zajmujące się kreacją, utrzymaniem w gotowości i archiwizowaniem każdego składnika spektaklu. W pracowniach perukarskich powstają peruki, w szewskiej obuwie, krawieckiej kostiumy, w warsztatach stolarskich tworzy się scenografia, w malarskich pokrywa się ją farbą, w tapicerskich obija się scenografię i wyposażenie tkaninami. Ogromnie dużo miejsca zajmuje na zapleczu magazyn kostiumów i rekwizytów, z którego czerpie się elementy niezbędne do przebiegu spektaklu.
Maszynownia na zapleczu teatru
Niezwykle istotną częścią zaplecza teatru stanowi maszynownia teatru oraz konstrukcja sceniczna, która stanowi szkielet każdej scenografii. Poszczególne elementy mocuje się na sztankietach, na konstrukcji ustawia się światła. Całość sterowana jest albo z powierzchni sceny albo z maszynowni, która tworzy swoistą logistykę. Mechanizm obsługują pracownicy techniczni teatru, niezbędni podczas każdej próby i każdego spektaklu w teatrze.
Na zapleczu każdego teatru znajduje się obowiązkowy bufet, czynny zwykle cały dzień oraz w trakcie spektakli. W korytarzach zaplecza pracują pracownicy administracji teatru oraz pracownicy kreatywni, tworzący repertuar czy promocję. Ważną częścią struktury teatru jest obsługa widza, chociaż ona dostępna jest zwykle z poziomu foyer.
