Postmodernizm w architekturze- wszystko co trzeba o nim wiedzieć

Postmodernizm pojawił się w architekturze na przełomie XX i XXI wieku, a jego początki można datować na lata 60 XX wieku. Za pierwszy budynek wybudowany w tym stylu uznaje się willę, zaprojektowana przez Roberta Venturiego. The Vanna Ventrui House miał służyć matce projektanta, a zbudowano go w latach 1962-64 w Filadelfii.

Styl ten łączy w sobie ogół nurtów w budownictwie powstałych po modernizmie. Jego koncepcją jest odcięcie od modernistycznych założeń architektonicznych. Ówcześnie uważany  za miniony, jednak nadal można spotkać budynki, projektowane w tym stylu. Można go podziwiać głównie w Stanach Zjednoczonych i Europie, a także w Azji.

Postmodernizm- cechy charakterystyczne dla tego stylu architektonicznego

Styl postmodernistyczny można zdefiniować jako protest przeciwko modernistycznej ascetycznej prostocie. Postmoderniści uważali, że styl modernistyczny jest zbyt mało wyrazisty i wyjęty z kontekstu. Zarzucają jego twórcom projektowanie budynków, które nie dostatecznie wyrażają swoja formą, funkcje które pełnią. Wszystkie są jednakowe, nudne i trudno odgadnąć ich przeznaczenie. Hasło przewodnie modernizmu “mniej znaczy więcej” zostało tutaj zastąpione słowami “mniej jest nudne”.

Postmoderniści postanowili postawić na wyraziste formy, Budowle w tym stylu są eklektyczne. Widać tutaj nie tylko nowoczesność, ale także odniesienia do minionych stylów, nieoczywiste połączenia, zabawę kolorami. Bogate i złożone formy, pomijanie kwestii funkcjonalności, dialog z inwestorami w celu projektowania budynku według indywidualnego pomysłu architekta- to cechy, które definiują ten nurt i odróżniają od innych.

Interpretacja przeszłości okiem twórców postmodernistycznych

Postmodernizm jest odpowiedzią na rozczarowanie modernizmem. Prostota, uniwersalność i uporządkowanie poprzedniego stylu nie spełniły oczekiwań. Architektura miast nadal była chaotyczna. Krytykowano modernizm za zaśmiecenie przestrzeni jednakowymi, nudnymi budynkami. Zaczęto poszukiwać indywidualności i unikatowości w budownictwie.

Rozwiązaniem problemów wynikłych z modernizmu miał być powrót do przeszłości. Wykorzystanie form historycznych przy tworzeniu nowych budowli. Budynki projektowano przy wykorzystaniu elementów dawnej architektury, nadając im nową interpretację. Zabiegi te miały dodać budynkom charakteru i indywidualizmu.

W Polsce nurt ten najsilniej rozwinął się w latach 80 XX wieku. To wtedy, w czasie kryzysu, zaczęto odchodzić od budowy wielkich osiedli z prefabrykatów i zezwolono prywatnym inwestorom na mniejsze i mniej regulowane przepisami budowy. Otwarło to furtkę do oddalenia się od modernistycznej estetyki. Zaczęto odwoływać się do historii podkreślając lokalność i cechy narodowe.

Postmodernizm w Polsce

Postmodernizm w Polsce był zatem wytchnieniem od monotonnej, szarej architektury blokowisk. Miał on stanowić wyraz wolności, swoistego katharsis. Możliwość przerwania smutnej, socjalistycznej rzeczywistości i wyrażenia twórczego nieskrępowania sprawiły, że styl postmodernistyczny w Polsce nie cieszy się dziś popularnością. To zachłyśnięcie się wolnością w kreowaniu stylu sprawia, że budynki z tego okresu często są uważane za brzydkie i nadające się tylko do wyburzenia.

Przykładem rozwiązań architektonicznych w stylu postmodernistycznym na terenie Polski są np.:

• dom towarowy “Solpol” we Wrocławiu;
• Muzeum Sztuki i Techniki “Manggha” w Krakowie;
• Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie;
• biurowiec Agory w Warszawie.

Powstało wtedy także wiele wspaniałych kościołów jak np:

• kościół św. Ducha we Wrocławiu;
• kościół Wniebowzięcia Pańskiego w Warszawie.