Czym charakteryzuje się malarstwo XIX wieku?
XIX wiek stanowił jeden z przełomowych okresów dla malarstwa europejskiego. Narodziny nowego rynku sztuki oraz przemiany w postrzeganiu roli artysty wpłynęły nie tylko na rozwój repertuaru podejmowanych tematów, ale także na stosowanie nowatorskich rozwiązań formalnych.
Czym charakteryzowało się malarstwo romantyczne?
Mimo iż malarstwo romantyczne zapoczątkowane zostało w Anglii i Niemczech, liczne dzieła powstawały także we Francji oraz Hiszpanii. Artyści interesowali się wszystkim co duchowe i niematerialne. W swoich obrazach próbowali uchwycić rzeczy, które wymykały się poznaniu rozumowemu. Jednym z przełomowych dzieł jest Tratwa Meduzy namalowana w 1819 roku przez znanego francuskiego malarza Théodora Géricault. Głównym celem artysty było przekazanie emocji. W tym celu posłużył się symboliką, bagatelizując przy tym zgodność anatomiczną oraz realizmu wyobrażenia.
Jednym z czołowych przedstawicieli malarstwa XIX wieku jest Caspar David Friedrich. Malarz koncentrował się na uchwyceniu emocji oraz stanu ducha. W tym celu przedstawiał przeważnie realistyczne ruiny oraz krajobrazy zmuszające do kontemplacji. Do najwybitniejszych dzieł artysty należą m.in. prace Krzyż w górach oraz Wysokie góry. Ważną rolę w rozwoju nurtu malarskiego miało także bractwo artystyczne działające pod nazwą Nazareńczyków. Łączyli oni klasycystyczną formę z próbami uchwycenia emocji i duchowości. Słynęli ze swojego sprzeciwu wobec akademizmu.
Malarstwo XIX wieku we Francji
W drugiej połowie XIX wieku we Francji narodziła się technika, która na zawsze odmieniła sposób postrzegania sztuki. Impresjonizm jest kierunkiem, który miał na celu uchwycenie ulotnych zjawisk optycznych. Skupiał się na tym, co powierzchowne i nietrwałe. Zwyczajowo za początek impresjonizmu przyjmuje się 1874 rok, kiedy miała miejsce pierwsza wystawa zorganizowana przez ugrupowanie artystów.
Salon odrzuconych stanowił manifestację krytyki twórczości akademików i realistów. Twórcy porzucili obrazowanie ważnych wydarzeń historycznych, problemów społecznych oraz zagadnień metafizycznych i religijnych. W ich miejscu skupili się na eksperymentach formalnych. Koncentrowali się przede wszystkim na roli światła, kącie patrzenia oraz emocjach. Malarze zacierali tym samym granice między tym, co realne, a odczuwane. Przedstawiali beztroskie sceny zabaw i spotkań towarzyskich, ludzi w ruchu oraz krajobrazy. Posługiwali się nowatorską techniką dywizjonizmu, która polegała na nakładaniu niewielkich i nieregularnych plam farby obok siebie. Więcej informacji na temat technik malarskich znajdziesz na stronie: kukulturze.pl.
Malarstwo polskie w służbie narodu
W XIX wieku malarstwo w Polsce odgrywało ważną rolę w budowaniu tożsamości narodowej. Jedną z kluczowych postaci sceny artystycznej pozostawał Jan Matejko. Jego wyobrażenia historyczne malowane zgodnie z zasadami akademizmu poruszały widzów. Całe życie związany był z Krakowem. Celem jego twórczości było wzmacnianie więzi patriotycznych w kraju pozbawionym suwerenności politycznej. Pokazywanie sukcesów miało inspirować obywateli do dalszej walki o niepodległość.
Wielu artystów pobierało jednak nauki za granicą. Władysław Podkowiński oraz Józef Pankiewicz uznawani są za prekursorów impresjonizmu w naszym kraju. Podczas swojego pobytu w Paryżu poznali przełomową sztukę Moneta oraz Cezanne’a, która zainspirowała ich do podjęcia własnych eksperymentów. W tym miejscu możemy wspomnieć takie obrazy jak W ogrodzie (1894) oraz Targ na kwiaty w kościele św. Magdaleny w Paryżu (1890).
